A.Tr Dolaşım Belgesi

A.TR Dolaşım Belgesi, Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında 2006/10895 sayılı 28.09.2006 tarihli Karar çerçevesinde düzenlenir.

A.TR Dolaşım Belgesi, Türkiye veya Topluluk´ta serbest dolaşımda bulunan eşyanın Gümrük Birliği çerçevesinde tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, odalarca düzenlenip gümrük idaresince vize edilir.

ATR Dolaşım Belgesi tanımında geçen serbest dolaşımdaki eşya, tümüyle Türkiye veya Topluluk´ta elde edilmiş olan ya da tamamı veya bir kısmı üçüncü ülkeler menşeli olup Türkiye ya da Toplulukta ithal işlemleri tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi, eş etkili vergi ve resimleri tahsil edilmiş, bu vergi ve resimleri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamış eşyadır.

Bir eşyaya ATR Dolaşım Belgesi düzenlenebilmesi için o eşyanın yukarıdaki tanım çerçevesinde serbest dolaşımda bulunması gerekmektedir.

A.TR Dolaşım Belgesi, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu´nu (AKÇT) Kuran Anlaşma Kapsamı Ürünlerin Ticaretine İlişkin Türkiye ile AKÇT Arasındaki Anlaşma Kapsamındaki ürünler hariç olmak üzere; işlenmiş tarım ürünleri ile sanayi ürünleri için düzenlenir.

Dış Ticaret Servisi, odamıza kayıtlı olan firmaların ATR Dolaşım Sertifikalarının, tasdiki ve diğer işlemlere yönelik taleplerini yerine getirmektedir.

A.TR Dolaşım Belgesinin Düzenlendiği Ülkeler

  • Almanya,
  • Avusturya,
  • Belçika,
  • Bulgaristan,
  • Çek Cumhuriyeti,
  • Danimarka,
  • Estonya,
  • Finlandiya,
  • Fransa,
  • Hollanda,
  • İngiltere,
  • İrlanda,
  • İspanya,
  • İsveç,
  • İtalya,
  • Kıbrıs,
  • Letonya,
  • Litvanya,
  • Lüksemburg,
  • Macaristan,
  • Malta,
  • Polonya,
  • Portekiz,
  • Romanya,
  • Slovakya,
  • Slovenya,
  • Yunanistan

A.TR Dolaşım Belgelerinin Doldurulması

İhracatçılar veya gümrük beyannamelerini imzalamakla yetkili kanuni temsilcileri dolaşım belgelerini bu belgenin arka sayfasında yazılı kurallara ve Gümrük Birliği hükümlerine uygun olarak aşağıda belirtilen hususlar çerçevesinde doldururlar

  1. A.TR Dolaşım Belgeleri, Türkçe veya Topluluğun resmi dillerinden birinde ve ihracatçı ülkenin ulusal mevzuat hükümleri gereğince hazırlanır. Belgeler Türkçe hazırlandığında, aynı zamanda Topluluğun resmi dillerinden birinde de düzenlenir.
  2. Dolaşım belgeleri yazı makinesi veya el yazısı ile doldurulur. El yazısı ile doldurulduğu zaman mürekkepli kalem ve matbaa harfleri kullanılmalıdır.
  3. Belge üzerinde silinti ve ilaveler bulunmamalı, düzeltmeler yanlışların üzeri çizilmek ve gerekirse doğruları yazılmak suretiyle yapılmalıdır.
  4. Bu şekilde yapılan bütün düzeltmelerin belgeyi düzenleyen tarafından onaylanması ve gümrük idaresince vize edilmesi gerekir.
  5. Düzenlenen belgede belirtilen her bir maddeye sıra numarası verilir ve son kaydın hemen altına sonradan ilave yapılmamasını sağlamak üzere yatay bir çizgi çekilerek doldurulmayan kısımlar çapraz bir çizgiyle iptal edilir.
  6. Dolaşım belgelerinde kayıtlı eşyanın tanınmalarına olanak verecek yeterli kesinlikte ve ticari deyimleri ile hiçbir tereddüde yer vermeyecek açıklıkta cins, nevi, nitelik ve miktar olarak ayrıntılı bir biçimde beyan edilmesi zorunludur.
  7. Bu gereği yerine getirmeyen ihracatçıların düzenledikleri belge, gümrük idaresince vize edilmez.
  8. İhracatçılar veya gümrük beyannamesini imzalamakla yetkili kanuni temsilcileri, dolaşım belgesinde kayıtlı eşyanın, Gümrük Birliği´nden kaynaklanan yükümlülükleri karşıladığına ve serbest dolaşımda bulunduğuna dair tevsik edici tüm bilgi ve belgeleri de dolaşım belgesi ile birlikte, talep üzerine herhangi bir zamanda odamıza ibraz etmeye hazır olmalıdır.

Dış Ticaret Servisi Tarafından Yapılacak Tasdik İşlemleri

İhracatçılar veya gümrük beyannamesini imzalamakla yetkili kanuni temsilcileri tarafından 2006/10895 sayılı karar hükümlerine uygun olarak doldurulan ve kaşelenip imza edilen dolaşım belgeleri, Türkçe faturanın kaşelenip imzalanmış bir fotokopisi, taahhütname ve kapasite raporu (bir defaya mahsus) ile birlikte odamıza verilir. İhracatçı ve imalatçı firmalar farklı ise imalatçı faturasının bir fotokopisi, üçüncü ülke veya AB´den ithal edilmişse, ithalat beyenamesi, ithalat faturası, telafi edici vergi söz konusu ise tahsil edildiğine ilişkin gümrük vezne alındıları da dilekçeye eklenir.

Dış Ticaret Servisimiz, bu belgelerin kurallara uygun olarak doldurulup doldurulmadığını kontrol edip belgede kayıtlı eşyanın, Türkiye´de serbest dolaşım halinde bulunduğu hususunda, tevsik edici tüm bilgi ve belgelerle birlikte, ihracata ait diğer belgeleri de inceleyerek gerekli işlemleri tamamlar.

Belgelere ilişkin kontroller tamamlandıktan sonra, beyaz üzerine yeşil meneviş renkli ilk nüsha hariç diğer nüshalar imza atmaya yetkili kişi tarafından imzalanır ve odamıza ait mühürle tasdik edilir. Biri beyaz üzerine yeşil meneviş zeminli dördü beyaz olan beş nüshalık takım halindeki dolaşım belgesinin beyaz renkli nüshalarından biri alıkonarak diğerleri, ihraç işleminin yapılacağı gümrük idaresine vize ettirilmek üzere ihracatçıya ya da yetkili kanuni temsilcisine verilir.

Dış Ticaret Servisimiz, ihraç belgeleri ve dolaşım belgelerinden üçüncü ülkelere gönderileceği anlaşılan eşya için A.TR Dolaşım Belgeleri tanzim edemez.

Dahilde İşleme Rejimi kapsamında ülkemize ithal edilen eşyanın veya ilgili rejim kapsamında ithal edilen girdilerin kullanılması sonucu üretimi yapılan eşyanın, Avrupa Birliği Ülkelerine ihracatı aşamasında, ödenecek telafi edici verginin, ihracat beyannamesinin kapatılması esnasında ilgili gümrük idarelerine ödeneceğine dair odamıza taahhütname verilmesi ve söz konusu taahhütnamede, verginin ödendiğine dair makbuzun ihracatın sonuçlandırılmasını izleyen bir ay içerisinde odamıza ibraz edileceğinin beyan edilmesi gerekmektedir.

A.TR Dolaşım Belgelerinin Tasdiki İçin Dış Ticaret Servisimiz Tarafından İstenecek Evraklar

  • Yurtdışına kesilen, Türkçe fatura fotokopisi
  • Taahhütname (Ek:4)
  • Üretici Firmaların, Kapasite Raporu
  • Üretici Firma Değilse, İmalatçı Faturası
  • Üçüncü Ülke veya AB´den ithal edilmişse, İthalat Beyannamesi, İthalat faturası, Telafi edici vergi söz konusu ise tahsil edildiğine ilişkin gümrük vezne alındıları

4458 sayılı Gümrük Kanunu ve Dış Ticaret Mevzuatına uygun olarak ithal edilen eşyaya ilişkin tevsik edici belgelerin, 4458 sayılı Gümrük Kanunun 13 üncü maddesinde yer alan 5 yıllık belge saklama süresinin geçmesi nedeniyle artık mevcut olmaması durumunda, İhracatı ve Yatırımları Teşvik mevzuatı hükümleri ve İthalat Rejiminin Mahrecine İade hükümleri saklı kalmak kaydıyla, serbest dolaşım durumunda bulunan eşyanın ihracında,

  1. İthalat işlemlerinin yapıldığı gümrük idaresinden söz konusu ithalat işlemi ile ilgili bilgi ve belgelerin imha edildiğine ilişkin bir belgenin temin edilmesi.
  2. İthal edilen eşyanın serbest dolaşımda olduğu gösteren ticari belge ve kayıtları ile Yeminli Mali Müşavirlerce onaylı envanter kayıtlarının ibraz edilmesi gerekmektedir.

A.TR Dolaşım Belgelerinin Sonradan Verilmesi

Eşyanın ihracı sırasında unutulma, yanlışlık, ihmal gibi nedenlerle A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmediği veya teknik nedenlerle reddi ya da özel şartlar nedeniyle, eşyanın ihracından sonra da A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir.

A.TR Dolaşım Belgeleri;

    1. A.TR Dolaşım Belgesinin hata, unutulma, ihmal ya da özel durumlar nedeniyle ihracat yapılırken düzenlenmemiş olması,
    2. A.TR Dolaşım Belgesinin düzenlenmiş, ancak teknik nedenlerle ithalatçı ülke gümrük idaresince kabul edilmemiş olduğunun ilgili yetkili kuruluş ve gümrük idarelerine ispat edilmesi,
    3. Eşyanın "Varış Ülkesi" üçüncü ülke iken Topluluk üyesi bir ülke olarak değişmesi,
    4. Topluluk üyesi bir ülkeye ihraç edilen eşyanın ihracı sırasında Topluluk üyesi başka bir ülkeye gönderilmesi halinde, ihracatçı tarafından A.TR Dolaşım Belgesinde "Varış Ülkesinin değiştirilmesinin talep edilmesi, durumlarında belge kapsamı eşyanın ihracından sonra istisnai olarak düzenlenebilir.

Bu durumda ihracatçı;

      1. Çıkış İşleminin yapıldığı gümrük idaresinin adını, gümrük beyannamesinin tarih ve sayısını belirterek, odamıza yazılı talepte bulunur. (Ek:2)
      2. Eşyanın serbest dolaşımda bulunduğuna dair taahhütname doldurulur. (Ek:4)
      3. Söz Konusu eşya için ihraç sırasında A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmediğini veya A.TR Dolaşım Belgesinin ithalatçı ülke gümrük idaresince "Teknik nedenlerle" kabul edilmediğini sebepleri ile birlikte talep yazısında beyan eder.
      4. Usulüne uygun olarak doldurulmuş A.TR Dolaşım Belgesini kaşeleyip imza edip talep yazısına ekler.
      5. Çıkış işleminin yapıldığına dair gümrük çıkış beyannamesinin fotokopisi dilekçeye eklenir.
      6. İhracattan sonra verilen A.TR Dolaşım Belgelerinin beyaz üzerine yeşil meneviş renkli nüshası dahil "Gözlemler" bölümüne Dış Ticaret Servisimiz tarafından "ISSUED RETROSPECTIVELY" kaşesi vurulur.

A.TR Dolaşım Belgelerinin İkinci Nüsha Olarak Düzenlenmesi

A.TR Dolaşım Belgesinin çalınması, kaybedilmesi veya hasar görmesi hallerinde ihracatçı, odamıza başvurarak sertifikanın ikinci bir nüshasının düzenlenmesini bir dilekçe ile (Ek:3) başvurarak talep edebilir. İlk belgeye uygun olarak doldurulan ikinci nüshanın beyaz üzerine yeşil meneviş renkli nüshası dahil "Gözlemler" bölümüne Dış Ticaret Servisimiz tarafından "DUPLICATE" kaşesi vurulur.

İhraç işleminin yapıldığına dair gümrük çıkış beyannamesinin fotokopisi ve yurtdışına kesilen, Türkçe fatura fotokopisi, dilekçeye eklenir.

A.TR Dolaşım Belgelerinin İbraz Süreleri

g.                  A.TR Dolaşım Belgesinin, ihracatçı ülke gümrük idaresince vize edildiği tarihten itibaren dört ay içerisinde ithalatçı ülke gümrük idaresine ibraz edilmesi gerekir.

      1. "Sonradan verilmiştir" kaydını taşıyan A.TR Dolaşım Belgesinin de, ihracatçı gümrük idaresinin vize tarihinden itibaren dört ay içerisinde ithalatçı gümrük idaresine ibrazı zorunludur.
      2. "İkinci Nüshadır" kaydını taşıyan A.TR Dolaşım Belgesinin de, ilk A.TR Dolaşım Belgesinin ihracatçı gümrük idaresinin vize tarihinden itibaren dört ay içinde ithalatçı gümrük idaresine ibrazı zorunludur.
      3. A.TR Dolaşım Belgesinin, ithalatçı gümrük idaresine (a) bendinde belirtilen sürenin bitiminden sonra sunulması halinde, gecikmenin olağan dışı koşullardan kaynaklanması durumunda belge gümrük idaresince kabul edilebilir.
      4. Dolaşım Belgesinin ibrazının geciktiği diğer durumlarda, eşyanın süresi içinde ilgili gümrüğe arz edilmiş olması şartıyla A.TR Dolaşım Belgesi kabul edilir.

A.TR Dolaşım Belgesindeki Kutulara Yazılacak Hususlar

A.TR Dolaşım Belgesindeki Kutulara Yazılacak Hususlar (Ek:5)´de verilmiştir.

A.TR Dolaşım Belgelerinin Düzenlenmesinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

A.TR Dolaşım Belgelerinin düzenlemesinde, menşe değil, eşyanın serbest dolaşımda olması esastır. Bu doğrultuda, ATR Dolaşım Belgelerinin üzerinde belge kapsamı eşyanın menşeine ilişkin ibarelerin bulunmaması gerekir. Aksi halde, öngörülen menşei kriterini taşımadığı halde, eşyanın menşeine ilişkin ibarelerin yer aldığı ATR Dolaşım Belgelerinin Odalarca onaylanması ve Gümrük İdarelerince vize edilmesi durumunda, sözü edilen belgenin yanıltıcı bilgi içermesi söz konusu olmaktadır.

Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı: İngiltere, Galler ve İskoçya´dan oluşmaktadır. Eğer varış yeri İskoçya veya Galler ise varış ülkesi olarak Birleşik Krallık (United Kingdom) veya Büyük Britanya (Great Britain) isminin yazılması gerekmektedir.

ATR Dolaşım Belgesi, eşliğinde yapılan ihracat işlemlerinde, eşyanın varış ülkesi ile ticaret yapılan ülkenin farklı olması durumunda: belgenin alıcıya ilişkin kutusuna, sevkiyatın yapılacağı ülke ve ilgili firmanın unvanı ile detay bilgilerinin yanı sıra "in the name of........." ibaresinin yazılması koşuluyla, ihracat beyannamesinde bildirilen alıcı firma da belirtilebilir. Ayrıca, ithalatçı firma tarafından, "in the name of........." ibaresinin alıcı ile ilgili bilgilerin kaydedildiği kutu yerine ihracatçı ile ilgili bilgilerin yer aldığı kutuya dercedilmesi de mümkündür.

Topluluk ile gerçekleştirilen Gümrük Birliği işlenmiş tarım ürünleri ile sanayi ürünlerini içermektedir. Bununla birlikte, büyük bir çoğunluğunu gıda sanayii ürünlerinin oluşturduğu ve işlenmiş tarım ürünleri olarak nitelendirilen bir grup ürün de Gümrük Birliği kapsamında yer almaktadır. Öte yandan domates salçası, meyve ve sebze konserveleri, meyve suları, peynir, dondurulmuş ve kurutulmuş her türlü gıda maddeleri, et ürünleri Topluluk tarafından tarım ürünü olarak mütalaa edildiğinden, söz konusu ürünler Gümrük Birliği´ne dahil olmamaktadır. Bu ürünlerin ticaretinde, tercihli rejimden yararlanılabilmesi için, menşe statüsünü belgelemek üzere EUR.1 Dolaşım Sertifikası düzenlenmesi gerekmektedir.

A.TR Dolaşım Belgesi, biri beyaz üzerine yeşil meneviş zeminli, dördü beyaz renkli olan beş nüshalık takımdır. Bütün nüshaların (Ek:5) 13. sütununun firma yetkilisi tarafından imzalanıp, kaşelenmesi gerekmektedir.