Page 5 - TURİZM SEKTÖR ANALİZ RAPORU
P. 5
TURİZM SEKTÖRÜ TARİHSEL GELİŞİMİ
İnsanlar var olduklarından beri seyahat etmektedirler. M.Ö. 4000 yıllarında Sümerler tarafından
tekerleğin bulunmasıyla bu seyahatler büyük bir hız kazanmıştır. Aynı yıllarda malla takas şeklinde de
olsa ilk yiyecek ve içecek alış-verişleri yapılmış, yol kenarlarında konaklama birimleri
oluşturulmuştur. Eski Yunan’da, M.Ö. 700 yıllarında Olimpiyat Oyunlarının başlaması, Dünya turizm
tarihinde önemli bir olay olarak kabul edilir.
Romalılar yıllar boyunca hanlar ve tavernalar yaparak seyahatlerin gelişmesine önemli katkılarda
bulunmuşlardır. Hıristiyanlık döneminde yol boylarındaki manastırlar, yolcuların konaklama ve
yiyecek –içecek gereksinimlerini karşılamıştır. Ticaretin gelişmesiyle canlanan İpek Yolu boyunca
konaklama ve yiyecek-içecek birimleri oluşmuştur. Buhar gücünün ulaştırma araçlarında
kullanılmasıyla seyahatlerin süreleri kısalmış, dolayısıyla sayıları artmıştır. Sanayileşme de turizmin
canlanması ve artmasına büyük katkıda bulunmuştur.1960’lardan sonra dünya turizmi, büyük bir
tırmanışa geçmiştir. Bugün bütün dünyada gelişmekte olan turizm, ülkelerin ekonomilerinde önemli
bir yer tutmaktadır. Her konuda olduğu gibi konuyu ve özelliklerini anlamanın en iyi yolu, konunun
tarihçesini bilmek ve tarihsel gelişimini incelemektir. Turizm konusunu tahlil edebilmek için turizmin
tarihini bilmek gerekir.
İlk Çağ Dönemi: Turizmin tarihi insanlığın tarihiyle başlamakta, buluşlarla giderek kolaylaşmakta
ve daha çok insanı kapsamaktadır. İnsanlık milattan önce altı binli yıllarda yerleşik bir şekilde
yaşamaktaydı. Bulundukları yerin dışına çıkmaları çok tehlikeliydi. Sadece tehlikelerden uzaklaşmak
ve yiyecek bulmak için yer değiştirmekteydi. Yer değiştirmeler hayvanlarla ve yürüyerek
yapılmaktaydı. Tekerleğin bulunuşu (M.Ö. 4000) ile insanların yakın çevrelerini gezmeye başladığı
varsayılmaktadır. Milattan önce 4000 yılında Sümerler tarafından paranın bulunması ticareti
kolaylaştırmıştır. Tarihte Sümerlerin ticareti başlatan, Finikelilerin bugünkü anlamda ilk gezginler
oldukları bilinir. Paranın bulunması, takası ortadan kaldırmış ve ticari değerlerin transferini
kolaylaştırması sonucu ticari gezilere olanak sağlamıştı. Milattan önce 3000 yılında deniz araçlarının
ve Sümerlerin tekerleği bulması ve kullanılması sonucu transferler ve taşımacılık daha da
kolaylaşmıştır. Ticari ve yeni yerleri yağmalamak için yapılan geziler giderek artmıştır. Artık deniz
aşırı yerlere de ulaşıla bilinmektedir.
İmparatorluk Çağı Dönemi: Milattan önce 3500 ve 3000 yılları arasında, imparatorluk döneminde
her imparatorluğun kendine ait bir turizm yapısı olmuştur. Bu turizm yapısındaki değişimler
imparatorlukların yaşadığı dönem, bölge ve kültürüyle etkileşim içinde olmuştur.
Mısır İmparatorluğu Dönemi: Milattan önce 3100 ile milattan önce 1166 yılları arasında Mısır
İmparatorluğu zamanında insanlar, yeni merkezlere imparatorluklarını ulaştırabilmek için yollar yapıp,
gezmeyi kolaylaştırmışlar, konaklama yerleri inşa etmişler, festivaller ve spor karşılaşmaları
düzenleyerek kitle hareketleri oluşturmuşlardır. Cetvel bu devirde bulunmuş ve grafitiler, yani yol
işaretleri gene bu devirde kullanılmıştır. Bunlar turizmi giderek kolaylaştırmıştır.
Yunan İmparatorluğu Dönemi: Milattan önce 2600 ile milattan önce 1450 yılları arasında,
Yunan İmparatorluğunun çok geniş bir alana yayılması ve denizciliğe önem vermesi sonucu, deniz
aşırı yerlere kolayca ulaşmaları, turizm hareketini artırmıştır. Eski Yunan’da Olimpiyat oyunları
sonucu daha büyük kitleler seyahat etmiştir. İş, din, spor, entelektüel ve eğlence amaçlı dolaşımlar
artmıştır. Yunan İmparatorluğunda bulunan her şehirde, bu dolaşıma cevap verebilecek konaklama ve
eğlence merkezleri kurulmuştur. Bu şehirlerde ziyaretçileri karşılayacak, onlara yardımcı olacak,
bugünkü manasıyla tur rehberi olan, “proxenos” denilen kişiler bulunmaktadır.

